عمادالدین باقی(تیتر اصلی مقاله ای که به درخواست ایلنا نوشته و تقدیم شد)
✔️ آیا می دانید زن، زندگی، آزادی، یعنی ماده۱و۳ اعلامیه جهانی حقوق بشر؟
✍️ در این مقاله به برخی از عوامل و زمینه های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی «اعتراضات موجب مهسا» اشاره شده و تحقیر مدام شهروندان به عنوان یک عامل موثر مورد بحث قرار گرفته است. شعار «زن،زندگی آزادی»، بیانگر مرحله اجتماعی تازه ای در تاریخ ایران است و توضیح داده شده که ترجمانی از مواد ۱و۳ اعلامیه جهانی حقوق بشر است ولو اینکه برسازندگان نخستین این شعار، توجهی به این نکته نداشته باشند.
در پایان هم گفته شده که مدیریت و عقلانیت ایجاب می کند ۵ اقدام صورت بگیرد.
✍️ یکی از مشکلات کشور همواره این بوده است که تریبون داران از ائمه جمعه تا کارشناسانی که به صدا و سیما می‌روند و دیگر مسئولان، مبتلا به انقطاع از جامعه ماورای حامیان و بی توجه به پیامدهای سخنان خود هستند و چون شلاق نقد متوجه آنان نیست و بیشتر مدح خود را می‌بینند سخنانی می گویند که موجب خشم و تحریک می شود سپس تحریکات را به گردن عواملی خارج از اختیار خود و به گردن دشمن می اندازند. ائمه جمعه که تریبون شان می توانست مانند نماز جمعه طالقانی و منتظری درسال58 کانون همدلی ملی باشد، به کانون تفرقه و حامی پروری و متکلم وحده شدن و یکسونگری بدل شد و به همین سان تریبون های دیگر و آنچه دیده نشد شخصیت و حرمت و استقلال رای فرد، فرد شهروندان بود«إمّا أخٌ لَكَ في الدِّينِ أو نَظيرٌ لَكَ في الخَلقِ».
ماده اول اعلامیه جهانی حقوق بشر درباره حق حرمت حیثیت و حقوق برابر انسان ها است و ماده 3 اعلامیه می گوید:«هرکس حق دارد از زندگی، آزادی و امنیت شخصی برخوردار باشد». شعار زن، زندگی و آزادی دقیقا ترجمان ماده 3 اعلامیه جهانی بشر است و شعاری است برای احترام به زنان -که همواره بیش از مردان حقوق و احترام شان پایمال شده- و زندگی و آزادی برای همه زنان و مردان. آنها که با این معنا و این ماده اعلامیه حقوق بشر مخالفت کردند با موجودیت خود جنگیدند زیرا وقتی که حرمت انسان ها و« زندگی، آزادی و امنیت شخصی» را به عناوین مختلف از گشت ارشاد تا بازرسی های غیر قانونی و احکام ناعالادنه و سخنرانی های قیم مابانه و انتخابات استصوابی و غیره زیر پا گذاشته شد باید منتظر خشم و خروش آنها بود و هر وقت« زندگی، آزادی و امنیت شخصی» پاس داشته شد امنیت همگانی نیز تضمین می شود.
یکی از انبوه دلایل اعتراضات ایرانیان، تحقیر است. تحقیر فقط آن نیست که آن آتش افروز۸۸ به مردم بگوید «خس و خاشاک» و جنبشی را سبب شود و یا امروز کارشناس مدعو صدا و سیما مردم معترض را «تفاله و‌کف روی آب» بخواند و نبویان نماینده حاکمیت در مجلس مردم معترض را «نجاسات» بخواند و خشم جامعه را شعله ور کنند. فقط حقیران می توانند مردم را تحقیر کنند. جامعه هم با هر روشی بتواند تحقیر کننده را تحقیر خواهد کرد.
تحقیر فقط در کاربرد آن کلمات نیست و اشکال وسیع تری دارد. وقتی قیم مآبی را به قانون نظارت استصوابی تبدیل و مجلس و دولتی مهندسی شده می سازید جامعه را تحقیر می کنید. تحمیل فقر و گرانی کمرشکن بخاطر راهبردهای غلط بین المللی و داخلی که سبب شرمندگی مردمی نزد خانواده می شوند هم تحقیر است. اخبار نجومی و فراوان اختلاس های فوق نجومی هم این شرمندگی را تبدیل به عصیان می کند، شرمندگی ای که در ماه های اخیر به خودکشی ها یا خودسوزی های مردان و بازنشستگانی انجامیده که قادر به تامین معاش خانواده نبودند که برای مثال دریکماه 8 کارگر خودکشی کردند(سه‌شنبه ۱۱ امرداد ۱۴۰۱) و هشدارهای سازمان پرشکی قانونی درباره افزایش خودکشی ها هم شنیده نشد.
در شرایطی که خود دستگاه‌های حکومتی دستورالعمل قیمت های جدید را صادر کرده و زندگی مردم ناگهان با چندبرابر شدن قیمت همه کالاها چند پله سقوط می کند ولی رئیس دولت در تلویزیون می گوید «تورم نسبت به سال پیش ۲۰ درصد کاهش یافته است» یا می گویند با دولت جدید، «امید در دلها شکوفا شده»، آتش بر جان مردم می اندازند و آمار تکان دهنده خودکشی ناشی از فقر تبدیل می‌شود به آمار دیگرکشی.
به جای درک این روندها و انعطاف نشان دادن و آزاد کردن همه زندانیانی که بخاطر انتقادات و اعتراضات زبانی یا کنش مدنی، ماهها یا سال ها در حبس بودند، روش دیگری اتخاذ شده است. دهها ویدئو در شبکه های اجتماعی به وضوح نشان می دهند که ماموران فردی دست خالی و حتی بدون شرکت در تظاهرات را زیر ضربات باتوم گرفته اند و دیدن برخی از صحنه ها از طاقت انسان خارج است. مسئولان هیچگونه برخوردی با این خاطیان نداشته و برعکس یکسره به معترضان می تازند یا جوانان را فریب خورده می خوانند. استفاده از خشونت و بسیج کردن نوجوانان در بعضی استان ها برای برخورد با مردم، یکی دیگر از این روش هاست که چرخه خشونت را تشدید می کند. در حالی که شیوه های فراوان و مفید فایده ای وجود دارد اما به نظر می رسد شیوه انتخابی حکومت اعتراضات را وارد مرحله خطرناکی می کند. ممکن است اعتراضات گسترده تر شود و یا این بار هم خاموش کنند ولی شاید باردیگر هیچ فرصتی نباشد. اعتراضات اخیر که جوانان و زنان جلودارش بودند و آشکارا نسبت به «موج سواران» سنتی در خارج هم مرزبندی داشتند را نمی توان با بزرگ کردن نقش برخی گروه ها و نسبت دادن به توطئه نادیده گرفت. مدیریت و عقلانیت ایجاب می کند:
۱- بپذیرند استفاده از سیاست مشت آهنین، همیشه جوابگو نیست وسرانجام یکبار برای همیشه شکست می خورد و نه از تاک نشان ماند نه از تاک نشان.
۲- دست از تحقیر در اشکال گوناگون بردارند، با مردم فروتن باشند و بخشی از مسئولان بازنشسته شوند و بروند خانه های شان بنشینند، حامی پروری و خودی برکشیدن ها و بسیج محوری را کنار بگذارند و به خیل جوانان و متخصصان نسل نو و بی آینده فرصت اشتغال و خدمت به میهن بدهند.
3- در شرایطی که جامعه نگران است حکومت با عبور از این بحران دوباره به ادامه روشهای گذشته بازگردد و از بیم تکرار آن شرایط ،مایل به پایان دادن به اعتراض نیست، مسئولان باید ثابت کنند که روش های گذشته ادامه نمی یابد. قطع کردن اپ ها و فیلترینگ و اجبار به اپ های حکومتی و اینترنت ملی از نشانه های تداوم گذشته است. به جای وعده گفتگو به آن عمل کنند و به سرعت تحولی در رویکرد رسانه ملی ایجاد و زندانیان سیاسی را آزاد کنند و نشانه هایی از پذیرش تغییر را بروز دهند.
4- کسانی که در رسانه ها و تریبون ها، یا در میان مسئولان ( که مسئول ستاد امر به معروف و معاون وزارت کشورو برخی ائمه جمعه تازه ترین نمونه هایش بودند) سخنانی می گویند که اقشار خاکستری را هم نگران کرده و به میدان درگیری می کشاند چرا سریعا توبیخ و طرد و حتی مجازات نمی شوند.
5- حکومت از اینکه اجازه تجمعات به احزاب قانونی بدهد می هراسد و تصور می کند وقتی ریسک مشارکت پایین آید موج گسترده ای از جمعیت خواهد آمد که نمی توان انکارش کرد لذا ترجیح می دهد همین شیوه را ادامه بدهد، در حالی که در شکل اول ابتکار عمل در دست نیروهای ملی و در چارچوب قوانین است و در صورت دوم ابتکارعمل دست نیروهای رادیکال و‌خارج از چارچوب قانون، منجر به خشونت گسترده و قطعا برگشت ناپذیر و بی مهار خواهد بود.
لینک پایگاه خبری ایلنا. منتشر شده در تاریخ چهارشنبه20 مهر1401
https://www.ilna.ir/fa/tiny/news-1286104
کانال گفتارهای باقی
https://t.me/emadbaghi
وبسایت
emadbaghi.com
اینستاگرام
https://instagram.com/emadeddinbaghi
فیس بوک
https://facebook.com/Emadbaqi
