خاتمی خود داد و خود پس گرفت( گفتگو با بي بي سي )
باید دید رییس جمهوری ایران در یک و نیم سال باقی مانده از عمر دولت دومش، برای ترمیم چهره آسیب دیده خود در نزد افکار عمومی دست به کار خاصی خواهد زد یا خیر؟
” از آن جهت که احتمال می دهم باقی ماندن این دو لایحه در دستور کار مجلس آینده موجب تغییرات بیشتری بر خلاف روح کلی، حقوق و منافع مردم و نقش و موقعیت رییس جمهوری بشود، با توجه به اینکه این دو لایحه به تصویب نهایی نهایی نرسیده است؛ تقاضای استرداد آنها را از مجلس شورای اسلامی دارم “.
عبارت فوق بخش پایانی نامه محمد خاتمی، رییس جمهوری ایران، در بازپس گیری لوایح دوگانه دولت در زمینه اصلاح قانون انتخابات و تبیین اختیارات ریاست جمهوری بود.
گفتگو با بي بي سي 25/1/1382
محمد امینی
باید دید رییس جمهوری ایران در یک و نیم سال باقی مانده از عمر دولت دومش، برای ترمیم چهره آسیب دیده خود در نزد افکار عمومی دست به کار خاصی خواهد زد یا خیر؟
” از آن جهت که احتمال می دهم باقی ماندن این دو لایحه در دستور کار مجلس آینده موجب تغییرات بیشتری بر خلاف روح کلی، حقوق و منافع مردم و نقش و موقعیت رییس جمهوری بشود، با توجه به اینکه این دو لایحه به تصویب نهایی نهایی نرسیده است؛ تقاضای استرداد آنها را از مجلس شورای اسلامی دارم “.
عبارت فوق بخش پایانی نامه محمد خاتمی، رییس جمهوری ایران، در بازپس گیری لوایح دوگانه دولت در زمینه اصلاح قانون انتخابات و تبیین اختیارات ریاست جمهوری بود.
احمد توکلی از چهره های سرشناس محافظه کاران که به مجلس هفتم هم راه یافته است، بلافاصله به نامه آقای خاتمی واکنش نشان داد و آن را اقدامی واقع بینانه خواند.
عمالد الدين باقی مي گويد:
پس گرفتن این لوایح نمادی است که از عدم ایستادگی آقای خاتمی بر همه مواضعی که در این چند سال اعلام کرده و در ابتدای ریاست جمهوری اول و دومش وعده کرده بود
لوایح مزبور در ماههای مانده به انتخابات مجلس در اسفند 82 فضای مثبتی در نزد اکثریت افکار عمومی حامی اصلاحات و اصلاح طلبان درون حاکمیت جمهوری اسلامی پدید آورده بود.
بدرالسادات مفیدی خبرنگار پارلمانی در ایران درباره تاثیر لوایح در صفوف اصلاح طلبان می گوید: “زمانی که آقای خاتمی در مصاحبه با خبرنگاران در شهریورماه سال گذشته از ارائه دو لایحه مهم و کلیدی به مجلس خبر داد، توانست اصلاح طلبان را یکبار دیگر گردهم جمع کند؛ چون پیش از آن بنحوی ممانعت هایی که محافظه کاران بر سر راه پیشبرد فعالیت اصلاح طلبان چه در خود مجلس و چه در دولت ایجاد کرده بودند، میان اصلاح طلبان نوعی تشتت آرا ایجاد کرده بود”.
افکار عمومی متاسفانه از آقای خاتمی قطع امید کرده است. زیرا در شان رییس جمهوری نبود که به استناد به حکم حکومتی انجام یک انتخاباتی غیر آزاد و غیر منصفانه را بپذیرند و عمل بکنند
دکتر يزدی :همانطور که تحلیلگران پیش بینی می کردند و از رفتار گذشته شورای نگهبان انتظار می رفت، این نهاد علیرغم عزم و قاطعیتی که از کلام آقای خاتمی قابل برداشت بود، هر دو لایحه را رد کرد و انتخابات مجلس هفتم به همان روشی که شورای نگهبان و محافظه کاران می خواستند از راه رسید و برگزار شد.
خانم مفیدی معتقد است که دیگر ماندن لوایح در مجلس فایده ای نداشت و حتی تصویب آنها هم “نوشداروی پس از مرگ سهراب بود.”
او می افزايد: “من از این جهت می گویم نوشدارو پس از مرگ سهراب بود چون این لوایح، بخصوص آنی که مربوط به اصلاح قانون انتخابات بود، تا جایی می توانست کارساز باشد که از اتفاقاتی که پیش از این هم خود آقای خاتمی و خود اصلاح طلبان پیش بینی می کردند که در آستانه انتخابات مجلس هفتم با آنها مواجه شوند؛ جلوگیری کند. البته اگر این لوایح تصویب وتایید می شدند.”
خانم مفيدی می گويد: “اما وقتی شورای نگهبان با استناد به قانون فعلی انتخابات و حتی فراتر از آن با بهره گیری از تفسیر خود شورا از اصل نود و نه قانون اساسی، دست به رد صلاحیت گسترده کاندیداهای اصلاح طلب زد و در واقع انتخاباتی با حضور یک جناح برگزار کرد؛ حالا اگر این لوایح نزد مجلس می ماند و از تصویب و تایید شورای نگهبان هم برخوردار می شد؛ باز هم فایده ای برای اصلاح طلبان نداشت.”
محمد علی ابطحی، معاون پارلمانی رییس جمهور هم گفته است که در مذاکرات دولت با شورای نگهبان هیچ کدام از تلاشها متاسفانه جواب نداد.
دکتر ابراهیم یزدی، وزیر خارجه ایران در دولت موقت پس از انقلاب و از فعالان سیاسی، می گوید بازپس گرفتن لوایح توسط محمد خاتمی کار درستی بود.
دکتر يزدی معتقد است: “روشن است که اگر این لوایح در نزد مجلس باقی می ماند، معلوم نبود که توسط مجلس آینده به بهانه این که این دو لایحه تغییرات اساسی دیگری داده بشود که آنچه در انتخابات مجلس هفتم انجام گرفت بصورت غیرقانونی، اینبار بتواند قانون را بنفع این تغییرات اصلاح بکند و از این پس کسی نتواند بگوید که شورای نگهبان خلاف قانون عمل کرده است؛ و تمام تخلفات ( آینده) را یک لباس قانونی بپوشانند.”
تاثير بازپس گيری لوايح
بازپس گیری لوایح دوگانه توسط آقای خاتمی در نزد افکار عمومی در ایران چه تاثیری خواهد داشت؟
دکتر یزدی معتقد است مردم ایران ازمحمد خاتمی قطع امید کرده اند و پس گرفته شدن دو لایحه نیز در همان راستا قرار خواهد گرفت.
او معتقد است: “افکار عمومی متاسفانه از آقای خاتمی قطع امید کرده است. زیرا در شان رییس جمهوری نبود که به استناد به حکم حکومتی انجام یک انتخاباتی غیر آزاد و غیر منصفانه را بپذیرند و عمل بکنند. در حالی که قبلا گفته بودند به هیچ وجه زیر بار یک انتخابات غیرمنصفانه و غیرآزاد نمی روند، ولی با این حال با استناد به حکم حکومتی پذیرفتند و یک انتخابات غیرقانونی و غیرمنصفانه را به مردم ایران تحمیل کردند.”
آیا محمد خاتمی فقط از این دو لایحه عقب نشینی کرد و به قول آقای یزدی انتخاباتی را به مردم ایران تحمیل کرد؟
عماد الدین باقی روزنامه نگار و پژوهشگر، می گوید که آقای خاتمی از مهم ترین شعار خود عقب نشینی کرده است که نه لوایح دوگانه بلکه رعایت حقوق وآزادی مخالف بود.
آقای باقی معتقد است: “پس گرفتن این لوایح نمادی است که از عدم ایستادگی آقای خاتمی بر همه مواضعی که در این چند سال اعلام کرده و در ابتدای ریاست جمهوری اول و دومش وعده کرده بود. آقای خاتمی حتی از شورای نگهبان و از مخالفینش هم یاد نگرفت و درس نگرفت که همانطور که آنان بر مواضع خود پافشاری می کنند، ایشان هم بر مواضع درستش پافشاری نماید.”
حال باید دید رییس جمهوری ایران در یک و نیم سال باقی مانده از عمر دولت دومش، برای ترمیم چهره آسیب دیده خود در نزد افکار عمومی دست به کار خاصی خواهد زد یا خیر؟