مباني فراگير حقوق بشر و زندانيان از ديدگاه عمادالدين باقي
عمادالدين باقي، موسس انجمن حمايت از حقوق زندانيان كه براي مدتي طولاني خود زنداني سياسي بود و اخيرا موفق به دريافت جايزه حقوق بشر از دولت فرانسه شد، پيشنهاد كرد نهادهاي حقوق بشر جهان تدابيري اتخاذ كنند و به بهترين زندانبان همواره جايزه اي تعلق بگيرد. مباني نظري آقاي باقي فراگير است و افق گسترده دارد. شايد آقاي باقي نخستين فعال ايراني حقوق بشر است كه به حوزه حقوق بشر همه جانبه نگاه مي كند و از هنگام آزادي وضعيت تمام زندانيان را در مركز توجه خود قرار داده است. وي با وجود پايبندي عميق به باورهاي ديني و عقايد خاص سياسي، آنها را با ترويج هنجارهاي حقوق بشري در تعارض نمي بيند. به نظر مي رسد عمادالدين باقي در دوران زندان، در اين نكته مهم بررسي كرده كه موازين حقوق بشر به مراعات حقوق متهمين سياسي محدود نمي شود
راديو فردا 6 دي 1384 برابر با 27 دسامبر 2005
راديو فردا: عمادالدين باقي موسس و حمايت از دفاع از حقوق زندانيان كه براي مدت طولاني خود زنداني سياسي بود و اخيراً موفق به دريافت جايزه حقوق بشر از دولت فرانسه شد پيشنهاد كرده است تا نهادهاي حقوق بشري تدبيري اتخاذ كنند و بهترين زندانبان همواره جايزهاي تعلق بگيرد مهر انگيز كار در گفتار حقوقي امشب به اين مسئله پرداخته است :
مهرانگيز كار: مباني نظري آقاي عمادالدين باقي در ارتباط با حقوق بشر فراگير است و افق گستردهاي دارد و در بهبود وضعيت زندانيان سياسي خلاصه نميشود. شايد آقاي باقي نخستين فعال ايراني حقوق بشر است كه به حوزه حقوق بشر همه جانبه نگاه ميكند و هر چند خود به مدت زمان طولاني به لحاظ انتشار عقيده، زنداني سياسي بوده اما از آن هنگام كه آزاد شده وضعيت تمام زندانيان و حمايت از حقوق همه زندانيان را در مركز توجه خود قرار داده است. اين ويژگي آقاي باقي از او شخصيت منحصر به فرد حقوق بشري ساخته كه با وجود پايبندي عميق به باورهاي ديني و عقايد خاص سياسيآن باور را با ترويج هنجارهاي حقوق بشري در تعارض نميبيند. آقاي عمادالدين باقي حمايت از حقوق زندانياني كه به اتهام ارتكاب جرايم عادي يا سياسي راهي زندانها ميشوند را تبديل به اساسنامهاي كرده كه انجمن حمايت از حقوق زندانيان بر پايه آن فعال شده است. به نظر مي رسد آقاي باقي در دوراني كه متحمل زندان شده در اين نكته مهم غور و بررسي كرده كه موازين حقوق بشر محدود نميشود به مراعات متهمين زندانيان سياسي و مطبوعاتي. بلكه همه زندانيان، حتي آدمكشها داراي حقوقي هستند كه زندانبانان نميتوانند آن حقوق را از آنها سلب كنند و در صورتي كه يك زندانبان، حقوق زنداني را نقض كند زنداني بايد بتواند در جايي دادخواهي كند. معمولا قاضي ناظر بر زندان نخستين مرجع است اما بي گمان آقاي باقي به اين قناعت وجداني هم رسيده است كه اگر از قاضي ناظر بر زندانهاي ايران اثري نداشته نباشد يا او مجري اوامر آمران رده بالا بوده باشد زندانبان ميشود مامور اجرايي شكنجه نه آن شاغلي كه مقيد و مجبور است حقوق زندانيان را مراعات كند. يك چنين زندانباني حتي از هواخوري كه حق هر زنداني است جهنمي ميسازد. موازين جهاني حقوق بشر براي زندانيان سياسي و مراعات حقوق آنها ضوابط خاصي در نظر گرفته و تفكيك آنها را از زندانيان عادي دستور داده است با اين حال تاكيد موازين جهاني حقوق بشر بر مراعات حقوق زندانيان سياسي از اهميت و ضرورت حمايت از حقوق تمام زندانيان چيزي نميكاهد بي جهت نيست كه آقاي عمادالدين باقي متقاعد شده است به آموزش زندانبانان و تشويق از زندانباناني كه حقوق زنداني را مراعات مي كنند و در حدود قانون نيازهاي انساني زنداني را هر كه باشد تامين ميسازد. وكلاي دادگستري ايران بخصوص وكلايي كه حيطه كارشان دفاع از زندانيان عادي بوده است عموما از تاثيرگذاري نقش زندانبانان باخبرند و به اين نگرش وسيع آقاي عمادالدين باقي و افق ديد ايشان واقفند.