بازداشت يک داستان نويس جوان

روزنامه اعتماد شنبه، 1 ارديبهشت 1386 – شماره 1372 ص6
يعقوب يادعلي نويسنده 40 روز است در زندان ياسوج به سر مي برد
مهدي يزداني خرم
يعقوب يادعلي نويسنده و داستان سراي نام آشناي ايران چهل روز است که در زندان مرکزي ياسوج به سر مي برد. اين خبر که پنجشنبه گذشته در اختيار اهالي رسانه ها و مطبوعات قرار گرفت در محافل ادبي بازتاب هاي فراواني داشته است. يادعلي در روز 24 اسفندماه سال گذشته با قرار بازداشت موقت به مدت دو ماه به زندان عمومي شهر ياسوج منتقل شده است و تاکنون با وجود تلاش هاي بي وقفه وکيل اش- صالح نيکبخت- و همسرش- اکرم کبيري- تغييري در وضعيت او به وجود نيامده است. يادعلي به اتهام «توهين، افترا و نشر اکاذيب» به واسطه دو کتابش يعني رمان «آداب بي قراري» (1383) و «حالت ها در حياط» (1376) بازداشت شده است. همسر يادعلي در گفت وگو با ايسنا اعلام کرد؛ «چندين بار درخواست وثيقه داديم که موافقت نشد، به دلايلي که مي خواستيم اين موضوع بي سروصدا تمام شود و مشکلي پيش نيايد، مساله را رسانه يي نکرديم و حتي خواستيم با قرار وثيقه در ايام عيد آزاد شود و پرونده را به تهران و استان هاي هم جوار منتقل کنيم، که نشد.»
اکرم کبيري در گفت وگو با اعتماد نيز توضيح داد همسرش بعد از مدتي که براي پاره يي توضيح ها به دادسراي ياسوج رفت و آمد مي کرد در روز 24 اسفند بازداشت شده و به بند عمومي زندان مرکزي ياسوج منتقل شده است. در عين حال عمادالدين باقي رئيس انجمن دفاع از حقوق زندانيان در گفت وگو با اعتماد گفت؛ «ما بلافاصله بعد از بازداشت اين نويسنده اقدام کرديم. اتهام ايشان افترا، توهين و نشر اکاذيب به واسطه بخش هايي از دو کتاب آداب بي قراري و حالت ها در حياط عنوان شده که مستندات آن براي ما اصلاً روشن نيست. در ابتداي امر وکيل قانوني براي ايشان منصوب کرديم که آقاي صالح نيکبخت انتخاب شدند. پس از آن نامه يي را براي آقاي هاشمي شاهرودي فرستاديم که به دست ايشان رسيده است. در ضمن تلاش کرديم اين خبر ابعاد رسانه يي پيدا نکند تا در سکوت و آرامش بتوانيم راهکارهاي مناسبي براي مطلوب تر شدن وضعيت ايشان بيابيم.» عمادالدين باقي با اعلام اينکه بازداشت يادعلي داستان نويس از نظر قانوني هيچ توجيهي ندارد، گفت؛ «اين بازداشت موقت توجيه قانوني ندارد و درباره کتابي است که در بازار موجود است و مي توان در دادگاه به آن پرداخت، در عين حال بعد از مطالعه کتاب ها ديديم که هيچ نکته يي دال بر توهين در آنها ديده نمي شود و در عين حال هنوز و بعد از گذشت چهل روز نفهميديم که قاضي به چه دليلي قرار بازداشت صادر کرده است.»
باقي اضافه کرد شکايت در آغاز توسط يک شخص حقيقي انجام شده که مدعي شده در اين آثار توهين به يک قوميت ايراني ديده مي شود. باقي درخواست هاي اوليه انجمن حمايت از حقوق زندانيان و وکيل اين پرونده را (که اين روزها در سفر به سر مي برد) دو نکته عنوان کرد. او گفت؛ «درخواست داريم که در وهله اول علاوه بر پرونده، خود ايشان هم به حوزه قضايي ديگري منتقل شود زيرا ما به شدت نگران تامين امنيت ايشان هستيم و دوم اينکه قاضي قرار وثيقه صادر کند.» قضيه بازداشت يعقوب يادعلي نويسنده جوان ايراني به اتهام افترا و نشر اکاذيب در باب دو کتابي است که يکي سه سال پيش با مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي- آداب بي قراري- به بازار آمده و ديگري يعني مجموعه داستان «حالت ها در حياط» نه سال پيش با مجوز همين وزارتخانه منتشر شده است. يعقوب يادعلي اهل اصفهان است و چند سالي است که در مرکز صدا و سيماي ياسوج مشغول به کار است و به گواهي جوايزش، يکي از بهترين کارگردانان اين مرکز به شمار مي رود. او در مقام نويسنده نيز جزء نويسندگان مطرح نسل جديد داستان نويسي ايران بوده و به خاطر دو کتابش يعني «احتمال پرسه و شوخي» و «آداب بي قراري» جوايزي را از آن خود کرده که از آنها مي توان به جايزه بهترين مجموعه داستان از سوي کتاب سال منتقدان و نويسندگان مطبوعات و جوايز بنياد هوشنگ گلشيري و جايزه ادبي يلدا اشاره کرد. لازم به ذکر است که يادعلي نويسنده يي کم حاشيه و دور از محافل ادبي و سياسي بوده و در کارنامه او به هيچ عنوان فعاليت هاي سياسي و موسوم به روشنفکري ديده نمي شود. يادعلي در عين حال در هيچ حزب و جمع سياسي عضويت نداشته و در تمام اين سال ها تنها به واسطه آثار ادبي اش شهرت پيدا کرده است. او تاکنون سه کتاب منتشر کرده است که به ترتيب «حالت ها در حياط» نشر آسا، «احتمال پرسه و شوخي» نشر نيم نگاه و «آداب بي قراري» نشر نيلوفر نام دارند. لازم به ذکر است برخي آثار او چندبار هم تجديدچاپ شده اند.
در عين حال دستگيري يعقوب يادعلي به خاطر داستان هايش ابعاد ديگري نيز پيدا کرده است و به گفته برخي رسانه ها و نزديکان نويسنده، چندي از مقام هاي محلي نيز اصرار بر پيگيري و مجازات اين نويسنده کم حاشيه دارند. اخبار ديگر نيز حکايت از تلاش هاي اشخاص و برخي انجمن هاي وابسته به ادبيات براي انتقال يادعلي از زندان ياسوج به شهري ديگر دارند. عمده اين تلاش ها در راستاي انتقال اين نويسنده به تهران براي تامين امنيت جسمي و رواني اش است. به گفته نيکبخت وکيل يادعلي قرار بازداشت موقت نهايتاً يک ماه است مگر در موارد خاص که شامل اين پرونده نمي شود. در عين حال بايد متذکر شد که بازداشت يعقوب يادعلي و حضور چهل روزه اش در زندان به درخواست وکيل و خانواده اش در سکوت برگزار شد، اما به دليل عوض نشدن شرايط اين نويسنده اين خبر ابعاد رسانه يي پيدا کرده است.
روزنامه اعتماد شنبه، 1 ارديبهشت 1386 – شماره 1372 ص6