💢 مبانی حقوق بشر غربی یا منشور جهانی حقوق بشر؟

✔️《یکی از توصیه‌های دیگری که میخواهم عرض بکنم، این است که شنیدم بعضی از قضات محترم در احکام قضائی‌شان استناد میکنند به مبانی حقوق بشری غرب! این غلط است. آن مبانی، مبانی نادرستی است؛ حالا خودشان هم که عمل نمیکنند هیچ ــ نشانه‌های واضحش امروز در دنیا جلوی چشم همه هست که آنها عمل هم نمیکنند ــ امّا اصلاً مبانی، مبانی غلطی است؛ قاضی ما نمیتواند برای حکم خودش به غیر قانون داخلی کشور استناد کند؛ باید [طبق] قوانین داخلی انجام بگیرد》(آیت الله خامنه ای، شنبه ۲تیر۱۴۰۳).

✍️ در این‌ رابطه چند نکته قابل یادآوری است:

۱- در این سخن، استناد به مبانی حقوق بشر غرب نادرست دانسته شده. اگر فقط عین همین جمله مورد نظر باشد چندان محل مناقشه نیست و بیشتر نیازمند یک بحث علمی در مورد چیستی مبانی حقوق بشر غرب و چرایی نادرستی آن است.

۲- مفهومی که از این سخنان استنباط می‌شود انتقاد به استناد کردن قاضی به حقوق بشر است. تاکنون مشاهده نشده است که هیچ قاضی در رای خود به 《مبانی حقوق بشر》 استناد کند چه برسد که بگوید استنادش به مبانی حقوق بشر غرب است.

۳- در عالم واقع چیزی به نام حقوق بشر غربی وجود ندارد که مبانی آن مطرح باشد چنانکه حقوق بشر اسلامی وجود ندارد. حقوق بشر، حقوق بشر است و پسوندهای قومی و مذهبی ندارد.

البته در موضوعات سیاسی و جدال‌های ایدئولوژیکی این قبیل موضوعات و پسوندسازی ها مطرح می‌شوند ولی از نظر علمی، پژوهش‌های عدیده ای در دنیا منتشر شده و پژوهش گسترده ای نیز توسط نگارنده انجام شده که بخش‌هایی از آن به صورت پراکنده در برخی از نشریات منتشر شده است. طبق این پژوهش ها، حقوق بشر، غربی نیست بلکه یک دستاورد بشری است که از آبشخورهای فرهنگی، مذهبی و تمدنی ملل گوناگون بهره‌مند بوده و شالوده‌های آن هم در طول دهه ها شکل گرفته، در عصر روشنگری در غرب بالیده است نه اینکه ایجاد شده باشد.

۴- در میان هزاران حکم صادره در دستگاه قضایی، فقط در چند مورد به تعداد انگشتان یک دست سابقه دارد که قضاتی به اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاقین( که روی هم منشور جهانی حقوق بشر نامیده می‌شود) استناد کرده اند و بعضا خود قاضی هم اشاره کرده است که جمهوری اسلامی میثاقین را امضا کرده و طبق یکی از مواد میثاق، این اسناد در حکم قوانین داخلی ایران هستند لذا استناد به آنها نیز در حکم استناد به قوانین داخلی بوده و هیچ مغایرتی با قوانین داخلی کشور ندارد.

۵- قضاتی که چنین احکامی صادر کرده‌اند، احکام آنها موجب اعتبار و آبرو برای قوه قضاییه است و باید مورد تقدیر قرار گیرند نه اینکه با سخنان کلی و مبهم تخطئه شوند.

۶- نمی‌شود در زمان رژیم شاه به موازین حقوق بشر علیه آن رژیم استناد کرد و در همین روزها که نسل کشی اسرائیل علیه فلسطینیان جریان دارد برای محکومیت جنایات اسرائیل به موازین حقوق بشر استناد کنیم و جمهوری اسلامی به شکایت آفریقای جنوبی علیه اسرائیل در دیوان بین المللی کیفری بپیوندد و همزمان موازین را باطل بدانیم.

۷- این سخن مخالف صریح ماده نوع قانون مدنی است که می‌گوید مقررات و عهودی که طبق قانون اساسی بین ایران و دولت‌های دیگر تنظیم شده در حکم قانون است.

۸- و در نهایت این پرسش ایجاد می‌شود که اگر حقوق بشر اینقدر بد است پس چرا در داخل قوه قضاییه کمیته حقوق بشر تشکیل شده است ایران هم در جلسات کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل شرکت کرده و از خود دفاع می‌کند.

امید است منظور از سخنان یاد شده، همان استناد به 《مبانی حقوق بشر غربی》 باشد نه منشور جهانی حقوق بشر که ایران نیز آن را امضا کرده است.

https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=56751

کانال گفتارهای باقی https://t.me/emadbaghi
وبسایت www.emadbaghi.com