عمادالدین باقی و مجازات برای نوشتن کتابی در دو دهه پیش و تحقق یک پیش بینی

رادیو فردا ۱۳۸۹/۰۲/۰۵

http://www.radiofarda.com/content/f35_Baghi_Book_on_Montazeri_New_Accuse/2023607.html

مهرداد قاسمفر
عمادالدین باقی روزنامه نگار، نویسنده و رئیس انجمن دفاع از حقوق زندانیان که به خاطر انجام مصاحبه با آیت الله حسینعلی منتظری، چهار ماه پیش دستگیر شد و همه این مدت را تا امروز در سلول های انفرادی یا بسته به سر برده ، حالا و در روزهایی که خانواده اش در انتظار رهایی او بودند، با اتهام تازه ای روبه‌رو شده است: نگارش کتاب «واقعیت ها و قضاوت ها»، در دفاع از آیت الله منتظری.

این واقعه شاید با توجه به نوع زندگی و سوابق آقای باقی چندان تازه و غافلگیر کننده به نظر نرسد؛ اما آنچه که این بار عجیب به نظر می آید این است که این کتاب – اگر نوشتنش هم قرار است جرمی به حساب آید- نه در این روزها و ماه های اخیر بلکه ۱۸ سال پیش تالیف و دوازده سال قبل با مجوز وزارت ارشاد منتشر شده است.

با این حال چنین رفتارهایی با عمادالدین باقی پیش از این هم رخ داده ؛ او سال ۱۳۷۹ برای نخستین بار به دلیل مقالات و کتاب هایش دستگیر شد. سه سال در زندان بود و سال ۸۱ آزاد شد.

کوتاه زمانی پس از آزادی ، انجمنی به نام «دفاع از حقوق زندانیان» را با اهدافی چون «لغو اعدام» به راه انداخت که دردسرهای تازه ای برایش داشت؛ مثلا روزنامه"جمهوریت" را که سال ۱۳۸۳ و پس از شش ماه تدارکات سنگین راه اندازی کرده بود، تنها یک هفته پس از انتشار ،با حکم قاضی مرتضوی بستند.

عمادالدین باقی در پایان سال ۱۳۸۴ و در آستانه انتخابات ریاست جمهوری نهم بود که در مصاحبه ای با رادیو فردا وضعیت سیاسی آینده ایران را این گونه پیش بینی کرد: «نقض حقوق بشر در ایران تشدید خواهد شد. چون هر نیرویی که به صورت غیر دموکراتیک قدرت را به دست بگیرد، طبعا نمی تواند به صورت دموکراتیک به حکومت خودش و موقعیتی که به دست آورده است ادامه بدهد.

به ناچار در سیکلی از روند نقض حقوق بشر خواهد افتاد. و این طور است که نقض حقوق بشری را که تا کنون بوده تشدید خواهد کرد. در نتیجه از آن سو ممکن است مواضع اصلاح طلبانی که از حکومت بیرون آمده اند رادیکال تر شود. شکاف ها و برخوردها عمیق تر خواهد شد و آنها هم ناچارند برای مهار کردن اوضاع، فشارها را تشدید کنند.

من تصور می کنم فشارهای بین المللی هم بر ایران افزایش پیدا خواهد کرد وحتی به نقاط بسیار خطرناکی برای نظام جمهوری اسلامی خواهد رسید. شاید خود همین هم تبدیل به یکی از عواملی شود که در درون جناح راست، شکاف های نهفته را فعال کند و تضادها شکل بگیرد.»

به نظر می رسد حوادث پس از انتخابات ، صحت آن پیش بینی ها را در سپهر سیاسی ایران اثبات کرد.

باقی با اتهام تازه ای روبه‌رو شده است: نگارش کتاب «واقعیت ها و قضاوت ها» در دو دهه پیش، که دفاعیه ای است از آیت الله منتظری.
عمادالدین باقی اما همچنان در چارچوب انجمن دفاع از حقوق زندانیان به فعالیت های حقوق بشری خود ادامه داد که اگر چه در سطح بین المللی جوایزحقوق بشری متعددی را برایش به ارمغان آورد اما در سطح داخلی، پیامدش بازداشت دوباره او در سال ۱۳۸۶ بود و حکم سه سال زندان مجدد.

کارش که با وثیقه قرار بود حل شود، قاضی مرتضوی بلافاصله به یادش آورد که یک سال حبس تعلیقی از سال ها قبل در پرونده داشته که «معطل» مانده است، پس به رغم بیماری های شدید جسمانی، بار دیگر ماندگار سلول های اوین شد.

همان زمان عده ای از روزنامه نگاران و فعالان سیاسی در انجمن صنفی گرد آمدند و به این رفتار به گفته آنها«سراسر بی عدالتی» اعتراض کردند. یکی از آنها سیامک طاهری، روزنامه نگار در تهران بود که درباره اهداف این گردهمایی معترضانه اهل قلم و سیاست در انجمن صنفی روزنامه نگاران، به رادیو فردا گفت : از این که بی خود و بی جهت پیش از زمان فرا رسیدن آزادی آقای باقی، ایشان را به بند ۲۰۹ منتقل کرده اند، اظهار تاسف کردند و همگان آرزو کردند که ایشان هر چه زودتر آزاد بشود.

هر چند که بعید نیست که کمی پیش از آزادی ایشان، پرونده دیگری برایشان باز کنند. واقعا علت واقعی این اعمال چیست؟ چون مسائلی که به آقای باقی نسبت می دهند مسائل آن چنان جدی نیست که چنین حکم های پی در پی و آزار و اذیت ایشان را در پی داشته باشد. بیش از ۵۰ بارایشان را برای بازجویی یا برای زندان فرا خوانده اند."

پس از گذراندن دو ماه از حکم یک ساله که به دلیل بیماری های شدید آزاد شد، شروع کرد به مصاحبه هایی با آیت الله حسینعلی منتظری که از این رهگذر چهره تازه ای را از این آیت الله "خانه نشین شده" به نسل جوانتر شناساند.

نمونه اش گفت و گویی بود که برای بی بی سی با آیت الله انجام داد و دربخشی از آن، این دیالوگ ها رد و بدل می شود:

آیت الله منتظری:امروز دنیا به هم مربوط است. اگر یک دانشجو را شما بازداشت کنید فردا فلان رادیو گفته. الان به دنیا می گویند "دهکده جهانی". بایستی دولت اگر می خواهد نظام برقرار باشد ، یک کاری بکند که آرامش در کشور حکمفرما شود.
شما برای یک امر واهی افراد را ۸۰ روز، ۱۰۰ روز، سه ماه ، چهار ماه یا سه سال زندان می کنید. این جمهوری اسلامی نیست خلاصه.

عمادالدین باقی: هفته پیش من رفته بودم بازپرسی. گفتم شما اگر در انجمن(دفاع از حقوق زندانیان) را ببندید باری از روی دوش من برداشته اید. اما این به نفع کشور نیست. به ضرر مردم و جمهوری اسلامی است. گفتند نه . اصلا به ضرر ما نیست. برای اینکه این روزنامه های دوم خردادی را که هر روز نگاه می کردیم اعصابمان خرد می شد. وقتی همه اش را بستیم یک نفس راحتی کشیدیم. گفتم ، خوب. اینکه الان شما می بینید در رسانه های بین المللی و سازمان های حقوق بشری وقتی گزارش می دهند از دیکتاتورهای دنیا و مثلا می گویند چند دیکتاتور در دنیا هست که یکی بن لادن است ،یکی معمر قذافی،دیگری بشار اسداست و یکی هم سید علی خامنه ای.... این نتیجه همین بستن روزنامه ها و انجمن هاست.

آیت الله منتظری: بله دنیا به هم مربوط است. امروزه یک قضیه کوچک در دنیا منعکس می شود...

حاکمیت سیاسی در ایران که ظاهرا تاب تحمل این نیش و کنایه ها را نداشت، او را چهار ماه پیش برای سومین بار دستگیر و روانه اوین کرد. این بار آیا عمادالدین باقی، نویسنده چهل و نه ساله بیش از ۲۰ کتاب، صدها مقاله و یادداشت و فعال حقوق زندانیان در ایران، قرار است تا چه هنگام و با چه حکم تازه ای در اوین ماندگار شود؟