چهارشنبه 2 اردیبهشت 1383

دكترحسين باقرزاده: دفاع از زندانيان؛يك فعاليت خالص حقوق بشری


دكترحسين باقرزاده
بهترين محك دموكراسی ، رعايت حقوق اقليت است. بهترين محك آزادی ، آزادی مخالف است. بهترين محك عدالت اجتماعی ،
تامين يك زندگی انسانی برای بيكاران ، ناتوانان و بينوايان است. بهترين محك حقوق بشر، رعايت حقوق برابر برای زنان ، دگرباشان ، دگرانديشان ودارندگان خصوصيات نامتعارف است. بهترين محك انسانيت يك جامعه ، رفتار آن با مطرودان و محرومان و معلولان آن جامعه است. و بالاخره ، بهترين محك عدالت قضايی ، رفتارعادلانه و انسانی با متهمان ، زندانيان و محكومان است.

مبارزات حقوق بشری گاه به انگيزه‌های سياسی صورت می‌گيرد و يا با فعاليت‌های سياسی درآميخته می‌شود. ولی فعاليت‌هايی مانند دفاع از حقوق كودكان از انگيزه‌های سياسی به دورند. دفاع از زندانيان و يا مبارزه برای لغو اعدام نيز از بی‌غش‌ترين فعاليت‌های حقوق بشری بشمار می‌روند. در اين نوع فعاليت‌ها، كمتر هدف سياسی می‌تواند منظور باشد...

دكترحسين باقرزاده

سه‌شنبه ١ ارديبهشت ١٣٨٣ (2004April 20)
سايت ايران امروز

بهترين محك دموكراسی ، رعايت حقوق اقليت است. بهترين محك آزادی ، آزادی مخالف است. بهترين محك عدالت اجتماعی ، تامين يك زندگی انسانی برای بيكاران ، ناتوانان و بينوايان است. بهترين محك حقوق بشر، رعايت حقوق برابر برای زنان ، دگرباشان ، دگرانديشان ودارندگان خصوصيات نامتعارف است. بهترين محك انسانيت يك جامعه ، رفتار آن با مطرودان و محرومان و معلولان آن جامعه است. و بالاخره ، بهترين محك عدالت قضايی ، رفتارعادلانه و انسانی با متهمان ، زندانيان و محكومان است.


مبارزات حقوق بشری گاه به انگيزه‌های سياسی صورت می‌گيرد و يا با فعاليت‌های سياسی درآميخته می‌شود. ولی فعاليت‌هايی مانند دفاع از حقوق كودكان از انگيزه‌های سياسی به دورند. دفاع از زندانيان و يا مبارزه برای لغو اعدام نيز از بی‌غش‌ترين فعاليت‌های حقوق بشری بشمار می‌روند. در اين نوع فعاليت‌ها، كمتر هدف سياسی می‌تواند منظور باشد...


تشكيل انجمن دفاع از حقوق زندانيان كه به ابتكار آقای عمادالدين باقی و دوستان ايشان صورت گرفته اقدام ارزنده‌ای در زمينه فعاليت‌های حقوق بشری د رداخل كشور است و به جا است كه از سوی فعالان حقوق بشر مورد استقبال قرار گيرد. كار تشكيل نهادهای مستقل حقوق بشری از چند سال پيش در ايران شروع شده و به تدريج گسترش می‌يابد. تشكيل انجمن دفاع از حقوق كودكان و كانون دفاع از حقوق بشر (كه در هر دو آن‌ها خانم شيرين عبادی نقش داشته است) و برخی از سازمان‌های مستقل زنان از اين نمونه‌ها بشمار می‌روند.

آقای باقی در سال‌های اخير هم به عنوان محقق و هم در نقش يك پيكارگر در زمينه حقوق بشر فعاليت زيادی كرده است. تحقيقات ايشان (همراه با اكبر گنجی) در روشن كردن ابعاد قتل‌های زنجيره‌ای در ايران حقايق زيادی را برملا كرد. ايشان هم چنين پس از نشر نوشته‌ای از من تحت عنوان "آيا خشونت دولتی مجاز است " در روزنامه نشاط در سال ١٣٧٨ (كه در آن عليه مجازات اعدام استدلال شده بود و خشونت گران حاكم در باره آن جنجال سياسی بی‌سابقه‌ای به راه انداختند) به دفاع از نشر آن مقاله پرداخت و استدلال كرد كه لغو اعدام به معنای نفی ضروريات اسلام نيست. اين اقدامات به دستگيری و زندانی شدن و محكوميت چند ساله زندان برای آقای باقی منجر شد. پس از آزادی از زندان ، فعاليت‌های آقای باقی در يكی دو ساله گذشته در زمينه حقوق بشر و به خصوص دفاع از زندانيان بيشتر شده و اكنون به تشكيل انجمن يادشده منجر شده است.

مبارزات حقوق بشری گاه به انگيزه‌های سياسی صورت می‌گيرد و يا با فعاليت‌های سياسی درآميخته می‌شود. كم نيستند گروه‌هايی كه سازمان خود را در پرچمی از حقوق بشر می‌پيچند و يا به نام حقوق بشر به مبارزه عليه حكومت می‌پردازند. ولی فعاليت‌هايی مانند دفاع از حقوق كودكان از انگيزه‌های سياسی به دورند. دفاع از زندانيان (و نه فقط زندانيان سياسی يا عقيدتی) و يا مبارزه برای لغو اعدام (و نه فقط اعدام‌های سياسی يا عقيدتی) نيز از بی‌غش‌ترين فعاليت‌های حقوق بشری بشمار می‌روند. در اين نوع فعاليت‌ها، كمتر هدف سياسی می‌تواند منظور باشد. پيكارگران عليه مجازات اعدام با اعدام هر فردی (و لو جانی‌ترين فرد روی زمين) و از هر گرايشی (و لو افراد حكومتی) مخالفت می‌كنند. و مدافعان حقوق زندانيان از حق هر زندانی (و لو جانی يا حكومتی) دفاع می‌كنند.

می توان گفت كه پيكارهايی مانند لغو اعدام يا دفاع از زندانيان از نشانه‌های مشخص رشد يك جامعه مدنی است. اين هر دو، در عين حال ، در ايجاد و گسترش يك نظام قضايی عادلانه سهم عمده‌ای ايفا می‌كنند. اكنون و به مناسبت تشكيل انجمن دفاع از حقوق زندانيان ، مقاله‌ای را در همين زمينه بازنشر می‌دهم كه در سال ١٣٧٨ در روزنامه نشاط منتشر شده است (شماره ١١٦، ٥ مرداد ٧٨). اميد كه مورد توجه اعضای اين انجمن و اصحاب مطبوعات قرار گيرد.